Przygotowanie drzew do zimy jest kluczowym etapem pielęgnacji, który wpływa na ich kondycję i zdrowie. Prawidłowo wykonane zabiegi zabezpieczą rośliny przed mrozem, silnymi wiatrami oraz uszkodzeniami mechanicznymi. Różne gatunki drzew wymagają odmiennego podejścia, dlatego warto poznać zasady, które pomogą odpowiednio przygotować drzewa do nadchodzących mroźnych miesięcy.
Przycinanie gałęzi
Jednym z najważniejszych działań jest przycinanie suchych, martwych oraz nadmiernie rozrośniętych gałęzi. Zabieg ten chroni drzewo przed pękaniem konarów pod ciężarem śniegu oraz ogranicza ryzyko rozwoju chorób. W przypadku drzew liściastych (dąb, klon, lipa) usuwamy martwe gałęzie i skracamy te, które są nadmiernie rozrośnięte. W drzewach owocowych (jabłonie, grusze, śliwy) stosujemy cięcie prześwietlające, by zapewnić lepsze doświetlenie korony. Drzewa iglaste (świerki, sosny, jodły) wymagają specjalnego podejścia, ponieważ nadmierne przycinanie może spowodować nieestetyczne łysiny. Dlatego ograniczamy się do usunięcia uszkodzonych lub zbyt gęstych pędów. Ważne jest, aby cięcia wykonać przed nadejściem mrozów, aby powstałe rany miały czas się zagoić.
Zabezpieczanie pni i korzeni przed mrozem
Młode drzewa oraz drzewa owocowe są szczególnie narażone na pękanie kory i przemarzanie. Bielenie pni chroni przed nagłymi zmianami temperatur, które powodują pękanie kory. Zabieg ten wykonujemy pod koniec jesieni, kiedy temperatura zaczyna spadać poniżej zera. Materiał jutowy, słoma czy agrowłóknina chronią drzewo przed niskimi temperaturami oraz uszkodzeniami mechanicznymi. Warto zabezpieczyć dolne partie pni, szczególnie w przypadku młodych roślin. Przykrycie podstawy pnia warstwą kory, liści lub słomy (na wysokość 5-10 cm) zapobiega przemarzaniu korzeni. Ściółka tworzy izolację termiczną, która chroni system korzeniowy przed gwałtownymi spadkami temperatur.
Nawadnianie przed zimą
Późnojesienne podlewanie drzew jest często pomijane, a ma kluczowe znaczenie dla ich przetrwania zimy. Woda magazynowana w tkankach roślinnych zwiększa ich odporność na mróz. Drzewa liściaste wymagają intensywnego nawodnienia po opadnięciu liści. Należy podlać je obficie na kilka tygodni przed pierwszymi przymrozkami. Drzewa iglaste także potrzebują wody, ponieważ ich igły nie opadają i nadal parują wodę. Brak wilgoci w glebie prowadzi do suszy fizjologicznej, dlatego warto zadbać o odpowiednie nawodnienie przed zimą.
Ochrona przed śniegiem i wiatrem
Ciężki śnieg oraz silne wiatry to poważne zagrożenia dla drzew, szczególnie młodych oraz tych o delikatnych gałęziach. Wiązanie koron drzewom wielopniowym, takim jak tuje czy modrzewie, warto związać korony, aby zapobiec rozłamaniu pod ciężarem śniegu. Usuwanie nadmiaru śniegu, który może złamać gałęzie. Należy go delikatnie strząsnąć, aby zapobiec uszkodzeniom. Ekrany wiatrochronne w miejscach narażonych na silne wiatry warto zamontować osłony z mat słomianych lub jutowych, które ochronią młode drzewa przed porywami wiatru.
Ochrona przed gryzoniami i zwierzętami
W okresie zimowym kora drzew staje się łatwym łupem dla gryzoni i zająców, które poszukują pożywienia. Plastikowe lub metalowe osłonki na pnie chronią przed obgryzaniem pnia. Powinny być nałożone na wysokość co najmniej 30 cm nad ziemią. Repelenty czyli środki odstraszające na bazie naturalnych olejków zapachowych (np. czosnkowy, miętowy) skutecznie zniechęcają zwierzęta do podgryzania kory.
Sprawdzenie stabilności i zabezpieczenie podpór
Przed nadejściem zimy warto upewnić się, że drzewa są stabilne. Młode sadzonki warto podeprzeć palikami, które zapobiegną ich przewracaniu przez wiatr lub śnieg. Należy także usunąć martwe drzewa, aby uniknąć ryzyka upadku w czasie silnych burz.
Drzewa iglaste oraz zimozielone liściaste (np. ostrokrzewy) mogą cierpieć na tzw. suszę fizjologiczną, kiedy parowanie przez igły i liście jest większe niż zdolność roślin do pobierania wody z zamarzniętej gleby. Dlatego ważne jest ich odpowiednie nawodnienie przed zimą oraz ochrona przed silnym słońcem za pomocą agrowłókniny. Podsumowując, przygotowanie drzew do zimy to kompleksowy proces, który obejmuje przycinanie, zabezpieczanie pni i korzeni, nawadnianie oraz ochronę przed warunkami atmosferycznymi. Odpowiednio przeprowadzone zabiegi nie tylko pomogą drzewom przetrwać zimę w dobrej kondycji, ale także zapewnią im zdrowy rozwój na wiosnę. Dzięki temu nasze drzewa będą mogły cieszyć nas swoim pięknem przez wiele lat.
